Iepen en Iepziekte

Injecteren iepen

In Haarlem zijn in 2020 bijna 1300 iepen geïnjecteerd met een middel dat ze beschermt tegen iepziekte. Dat middel is al 20 jaar in gebruik bij een aantal andere gemeenten zoals Den Haag, Utrecht, Rotterdam en is uitgebreid getest o.a. door de Universiteit van Wageningen.

Kaart met alle geïnjecteerde iepen in Haarlem. Inzoomen met de muis. Tekst gaat eronder door.

Zieke iepen protocol

Als een iep ziek wordt dan moet die zo snel mogelijk worden verwijderd. Elke dag dat de zieke boom er nog staat is er een teveel en deze zieke iep kan andere bomen besmetten. De boom wordt gekapt, de bast geschild en het hout afgevoerd.

Maar omdat een zieke boom via de wortels contact maakt met buurbomen worden er links en rechts van de zieke boom ook 2 andere iepen gekapt. Die lijken nog gezond maar de kans is groot dat die een paar weken later ook ziek worden en dan weer een aantal bomen besmetten enzovoort. Dus uit voorzorg worden er twee buurbomen gekapt. Die zouden in theorie gezond kunnen zijn maar dit blijkt vaak toch de beste methode om de iepziekte een halt toe te roepen. Het zekere voor het onzekere.

Toch ziek na injecteren?

Injecteren; als dat vroeg genoeg in het jaar gedaan wordt (in mei) dan wordt de boom dat jaar niet ziek. Dat is wetenschappelijk bewezen. Helaas kunnen bomen al ziek zijn nog voordat ze worden ingeënt.
Haarlem start in 2020 met inenten van iepen. De eerste twee jaar, dus 2021 en 2022 zullen er nog heel wat iepen sneuvelen, die waren al ziek.

Hoeveel iepen gingen er dood?

In 2018 en 2019 gingen er circa 100 en 113 iepen per jaar dood. Voor 2020 zou dat kunnen oplopen tot 150 iepen en zelfs 200 iepen per jaar zou kunnen. Doordat ze nu worden ingeënt zullen er in 2020 minder iepen sterven maar helaas toch nog wel 60 tot 100 is de verwachting. Het is dood- en doodzonde maar als we niet met het inenten waren gestart was het nog veel erger geweest.

Langzaam maar zeker zullen minder iepen ziek worden en na een paar jaar hopen we op een maximum van 10 tot 15 zieke iepen per jaar uit te komen. Dat is dan wel een hele verbetering t.o.v. niets doen en elk jaar 200 iepen moeten kappen.

Inenten nuttig

De kosten voor het inenten zijn vele tienduizenden euro’s. Maar dat weegt makkelijk op tegen de hoge kosten van kappen en afvoeren en herplanten van een zieke boom. Je kunt een boom circa 100 jaar inenten en dan ben je even duur uit als kappen en herplanten. Door de iepen in te enten zal Haarlem circa 200.000 euro per jaar besparen en als bonus de mooie iepen behouden.

Omdat er nu nog iepen doodgaan zou je kunnen denken dat het inenten niet helpt. Maar dat is schijn. Inenten kan zieke bomen niet genezen dus de eerste jaren sterven er nog iepen die al ziek waren. Maar na een paar jaar zullen er steeds minder iepen ziek worden.